خانواده و اتیسم

حمیدرضا عرب
هرگز آموزش ها بدون توجه والد کودک اتیسم نمی تواند از پیشرفت چشمگیری برخوردار باشد
با توجه به نقش بسیار مهم والدین در زندگی کودکان طیف اتیسم (اوتیسم) و نظر به اهمیت تعمیم آموزش های ارایه شده در بیرون از ساختار مراکز توانبخشی، برگزاری جلسات آموزش خانواده در دستور کار بسیاری از مراکز و کلینیک ها قرار گرفته است، لذا در روز برگزاری جلسات آموزش خانواده شاهد استقبال کم والدین از این جلسات می باشیم. به راستی آیا خانواده های ما از نقش مهم خود در آموزش کودکان شان غافل شده اند و چه چیز باعث شده که والدین نقش خود را در آموزش کودکان شان کمرنگ بدانند. قبل از هر چیز به بیان ضرورت حضور والدین در جلسات آموزش خانواده می پردازیم و سپس به علل عدم تمایل والدین به شرکت در این جلسات پرداخته می شود.
1. لازم است والدین جهت تعمیم یافتن آموزش های مرکز و محدود نشدن آموزش ها تنها در داخل مراکز در جلسات آموزش خانواده شرکت نمایند.
2. لازم است والدین از آموزش ها آگاهی نسبی داشته باشند تا هماهنگ با مربیان عمل نمایند و آموزشی ناسازگار با آموزش مرکز در خانه انجام ندهند.
3. شرکت در جلسات موجب می شود والدین با راه کارهای مختلف در زمینه های آموزشی آشنا شوند و از تجربیات مدرس و یکدیگر استفاده نمایند. هم چنین مسایلی را که برای کودک شان غیر قابل حل می دانستند و در مقابل آن احساس درماندگی می کردند را بدون پاسخ ندانند و در مقابل آن رفتار مناسبی نشان دهند.
4 . شرکت در جلسات بستری برای خانواده ها ایجاد می نماید که با همدیگر آشنا شوند و گروه های دوستی با اهداف یکسان شکل بگیرد.
5. شرکت در برخی از این جلسات با عنوان بهبود تقویت روابط والدین به بهبود روابط آنان با همسرشان و بهبود کیفیت زندگی آنها کمک می نماید.
6 . نحوه برخورد با مشکلات رفتاری و رفتارهای خاص کودکان شان را فرا می گیرند تا رفتاری اشتباه از خود نشان ندهند.
7. با توجه به آنکه روش های مختلفی در زمینه آموزش و توانبخشی کودکان طیف اتیسم(اوتیسم) ارایه می شود با رسیدن به آگاهی بالا در نتیجه شرکت در جلسات آموزش خانواده می توانند به این آگاهی دست یابند که با توجه به شرایط کودک و توانمندی او چه آموزشی برای کودکان شان مناسب تر است.
8. با توجه به آنکه والدین با تولد کودک اتیسم(اوتیسم) با مسایل و مشکلات متعددی چه از جانب کودک خود و چه از جانب جامعه رو به رو می شوند این جلسات به آنها کمک می نماید برخورد منطقی و معقولانه تری با این مسایل و مشکلات داشته باشند.
9. شرکت در این جلسات موجب می شود که والدین تکنیک هایی برای آموزش مهارت های انطباقی و مدیریت رفتار فرزندشان را یاد بگیرند.
بعد از بیان چرایی ضرورت حضور والدین در جلسات آموزش خانواده به عواملی که باعث بی توجهی والدین به این جلسات شده است پرداخته می شود.
یکی از عللی که باعث می شود والدین به شرکت در جلسات آموزش خانواده تمایل نداشته باشند آن است که برخی از والدین در جلسات متعددی شرکت داشته اند لذا به دلیل آنکه بسیاری از دستور العمل های جلسات را برای کودک خود یا در مورد خود اجرا نکرده اند و تنها در حد یک شنونده در این جلسات اکتفا نموده اند بعد از بازگشت از این جلسات حضور خود را کم اهمیت قلمداد می نمایند در صورتی که اگر والدین دستور العمل های آموزشی را بعد از فرا گرفتن در جلسه اجرا نمایند متوجه این نکته می شوند که بسیاری از این جلسات به آنها کمک به سزایی داشته است و در نهایت شرکت در این جلسات تاثیر زیادی در پیشرفت کودک آنها دارد.
دومین عامل آن است که بسیاری از والدین نقش خود را در آموزش کودکان خود کمرنگ می دانند و بر این باور هستند که در مبحث آموزش نقش اصلی را درمانگران بر عهده دارند و با توجه به این باور اگر جلسه ای با مبحث آموزش برگزار شود آن را یک ضرورت برای خود قلمداد نمی کنند در حالی که باید به این نکته آگاهی داشته باشند که پیشرفت کودک در آیتم های آموزشی زمانی سرعت می گیرد که والدین همگام با درمانگران عمل نمایند.
و عامل دیگر عدم آگاهی والدین از فواید شرکت در این جلسات است که در بالا به برخی از فواید شرکت در جلسات آموزش خانواده اشاره شد.
سوالی که اکنون مطرح می شود آن است که چه عواملی موجب تقویت حضور والدین در جلسات آموزش خانواده می شود. نکته ی اول آن است که ضرورت حضور والدین در جلسات آموزش خانواده را برای والدین توضیح دهیم و به این نکته اشاره نماییم که فرایند تعمیم دهی و پیشرفت کودکان زمانی سرعت می گیرد که والدین بتوانند اصول آموزشی که توسط درمانگر در مرکز یا کلینیک انجام می شود را دنبال نمایند.
نکته ی دوم آن است که در آغاز هر جلسه اهداف آموزشی به صورت واضح برای والدین توضیح داده شود و بخشی از وقت جلسات به پرسش و پاسخ اختصاص داده شود به این دلیل که بسیاری از والدین با یک مشکل خاص در مورد کودک خود مواجه می باشند و به دنبال پاسخ برای سوالات خود هستند و ممکن است والد پاسخ سوال خود را دریافت نکند در نتیجه وقت کافی برای پرسش و پاسخ می تواند باعث شود که والد در کنار مطالب مهمی که در جلسه یاد گرفته با رضایت خاطر بیشتر از این جلسات خارج شود.
لازم است جلسات با نتیجه گیری پایان یابد و اگر مدرس احساس می کند که نتوانسته تمام مطالب را در یک جلسه ارایه نماید با تشکیل جلسه ای دیگر به آن مبحث پایان داده شود و جلسه به صورت ناقص به اتمام نرسد.
هم چنین در مورد زمان و مکان جلسات آموزش خانواده باید توافق کلی صورت بگیرد به این دلیل که بسیاری از والدین برنامه های مختلفی دارند که اگر زمان جلسه در وقت یا روز مناسبی برگزار نگردد این عامل باعث عدم شرکت والدین در جلسات می شود.
با توجه به آنکه بسیاری از والدین، فرزندان شان در خانه هستند و نمی توانند آنها را در خانه تنها بگذارند شرایطی ایجاد گردد که والدین بدون دغدغه در این جلسات شرکت نمایند. به عنوان نمونه از کودک آنها در فضایی مخصوص در طول جلسه نگهداری شود.
هم چنین لازم است جلسات به صورت فعال تری برگزار شود و والدین تنها در حد یک شنونده صرف در جلسه شرکت نکنند و در پایان جلسات از والدین حتما بازخورد گرفته شود و سعی شود نقایص موجود رفع شود تا به صورت کامل مطابق با نیاز والدین عمل شود.
در کنار جلسات آموزش خانواده که در زمینه های درمانی مختلف برای والدین برگزار می شود جلساتی جهت تقویت روابط والدین کودکان مبتلا به اتیسم(اوتیسم) تشکیل می شود که لازم است والدین به آن توجه ویژه ای داشته باشند. پدر و مادر گاهی در مورد فرزند مبتلا به اتیسم(اوتیسم) خود ممکن است دچار خستگی، استرس زیاد، فشار روانی و ناامیدی شوند. این کودکان شدیداً وابسته و نیازمند حمایت هستند و در این بین هیچ کس درد آشناتر و درگیرتر از پدر و مادر نیست. بنابراین والدین هم خود نیازمند حمایت و مراقبت های لازم از خودشان هستند. گاهی در موردشان لازم است ضمن پیوستن به نهادها و انجمن های حمایتی بدون هیچ مانعی از مشکلات گفتگو شود، تبادل نظرها و مشاوره های لازم صورت پذیرد و از بار مشکلات آن ها کاسته شود. در پاره ای مواقع نیز به دلیل استرس، اضطراب و افسردگی خود نیاز به درمان های خاص دارند. جلسات آموزش خانواده در برخی موارد ضرورت پیدا کرده و به بهبود کیفیت زندگی آن ها کمک می کند.

1399
تیر
8
يک‌شنبه 8 تير 1399
2020
June
28

Add new comment

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Web page addresses and e-mail addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.