اتیسم و پرخاشگری
طیبه صفری
از نظر مفهومی، واژه پرخاشگری ناظر به نوع شدت عمل در مقابل دیگران به مفهوم کلی اعم از فردی، جمعی، کلامی، رفتاری ایجابی و سلبی است. پرخاش معنای متقن و مشخصی ندارد برای نمونه برخی از تعاریف آن تنها بر جنبه ی فیزیکی تاکید کرده، هر فعل یا رفتار تهدید آمیزی را که به قصد ارائه صدمه صورت گیرد و عملا به ایراد صدمه و آسیب منجر شود یا احتمال ایراد صدمه و آسیب را در پی داشته باشد در زمره رفتارهای پرخاشگرانه محسوب می کنند. سازمان جهانی بهداشت در تعریف خود از پرخاش بیان می دارد: "پرخاش استفاده عمدی از نیرو یا قدرت فیزیکی، ارعاب یا تهدید بر خود یا دیگری است که علیه یک گروه یا جامعه صورت گرفته و به صورت آسیب جسمی مرکز یا آسیب روانی سوء رشد و تکامل یا محرومیت منجر شود یا احتمال وقوع این نتایج متصور شود .
پرخاشگری رفتاری است که به آسیب یا صدمه زدن به دیگران منجر می شود. برخی دیگر از پژوهشگران پرخاشگری را رفتار آشکار درگیر شدن و آسیب رساندن به دیگران دانسته اند. اگر چه پرخاشگری را می توان از دیدگاه رفتارشناسی نوعی الگوی سازشی در نظر گرفت لیکن می تواند مشکل بسیار مهمی برای همه انسان ها در هر جا که زندگی می کنند، محسوب شود.
رفتارهای پرخاشگرانه از شکل ها و جلوه های متفاوتی برخوردار است و همچنین از یک سو تحت تاثیر عوامل موقعیتی و روانشناختی است و از طرف دیگر عوامل ژنتیک، قومیت، وراثت و فرهنگ در ایجاد و گسترش آن نقش اساسی بر عهده دارند. مشکل دیگر در ارزیابی این سازه از وجود طبقه بندی های مختلف ناشی می شود زیرا رفتارهای پرخاشگرانه نه تنها از نظر شدت بلکه از نظر علل زیربنایی و انگیزه ها نیز متفاوت هستند.
اتیسم و رفتار پرخاشگرانه - شناخت علل
موضوع " پرخاشگری " یک منبع نگرانی عمده برای خانواده ها است. برخی از خانواده ها نگران امنیت خود و دیگر فرزندانشان هستند. همچنین این نگرانی وجود دارد که فرزندشان در فضای عمومی چگونه رفتار خواهد کرد.
اگر چه برخی از افراد اتیستیک نسبت به خود و خانواده شان رفتارهای پرخاشگرانه بروز می دهند اما، هیچ دلیلی مبنی بر اینکه اتیسم به رفتار خشونت آمیز منجر می شود، وجود ندارد.
رفتار پرخاشگرانه برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم (ASD) یک مشکل جدی است. داده های بالینی کمی وجود دارد که نشان می دهد چند بار پرخاشگری در کودکان مبتلا به ASD مشاهده می شود ، اما گزارش های والدین، معلمان و سایر متخصصان نشان می دهد که پرخاشگری غیر معمول نیست. بر اساس یک مطالعه بالینی که اخیراً توسط محققان Kanne و Mazurek (2010) منتشر شده تلاش شده است تا تخمین زده شود که چقدر رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان و نوجوانان مبتلا به ASD رخ می دهد. در واقع ، 68 درصد از جمعیت نمونه آنها پرخاشگری نشان دادند. این در حالی است که اندازه نمونه فقط تعداد کمی از کل افراد مبتلا به ASD را نشان می دهد.
فاکتورهای محیطی
دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چه چیزی در درون آناتومی مغز ممکن است باعث شود کودک مبتلا به ASD رفتار تهاجمی نشان دهد. گر چه مطالعات بسیاری در مورد بررسی تفاوت در این ساختارها طی یک دهه گذشته پدید آمده (به عنوان مثال ، بارون-کوهن ، و همکاران ، 2000 ؛ کورچسن و پیرس ، 2005 ؛ بامان و کمپر ، 2005) ، ولی هنوز هیچ مدرک قطعی به دست نیامده است. در حال حاضر هیچ پاسخ قطعی وجود ندارد، متخصصان به جای تکیه بر پاسخ های علوم پزشکی برای تبیین پرخاشگری در کودک مبتلا به ASD ، عوامل محیطی را تجزیه و تحلیل می کنند تا مشخص کنند متغیرهای موجود در اطراف کودک چیست که می تواند باعث بروز تکرار رفتار پرخاشگرانه شود.
هنگامی که کودک نسبت به دیگران پرخاشگری می کند، نیاز به یک محیط یادگیری محدودتر نسبت به کودکان هم سن و سال دارد. به دلیل حضور در مدرسه، کودک از طریق خدمات مداخله رفتاری فشرده ارائه شده در خانه یا در یک سازمان بهتر می تواند رشد کند. برای اینکه نیازهای کودک به بهترین شکل در مدرسه برآورده شود او به حمایت های اضافی در کلاس، مانند یک دستیار یا جلسات آموزش فردی نیاز دارد. پرخاشگری تا حد زیادی بر توانایی یادگیری کودک تأثیر می گذارد، و ممکن است برای بزرگسالانی که سعی در آموزش کودک دارند، ناامن باشد.
ABC های رفتار
اصول رفتار به ما یاد می دهد که رفتار در خلاء رخ نمی دهد، یعنی بدون توجه به زمینه ای که در آن مشاهده می شود، رفتار اتفاق نمی افتد. رفتار خود تحت تأثیر تغییراتی در محیط شخص قرار می گیرد، درست قبل از نمایش یک رفتار معین (به نام قبل) و پیروی از یک رفتار معین (تحت عنوان نتیجه). برای تعیین اینکه چرا یک رفتار رخ می دهد، تحلیلگران رفتاری با دقت به روابط بین تغییراتی که پیش از رفتار رخ می دهد، خود رفتار و تغییراتی که درست بعد از رفتار اتفاق می افتد را مشاهده می کنند که به عنوان شرط سه گانه شناخته شده است. شرایط سه گانه گاه غیر رسمی به عنوان "ABC" رفتار گفته می شود.
عملکرد رفتار
تجزیه و تحلیل ABC های رفتار می تواند به تحلیل گر رفتار این امکان را بدهد که کودک چرا رفتار پرخاشگرانه نشان می دهد. پاسخ به سؤالات "چرا" به عنوان عملکرد رفتار گفته می شود. تجزیه و تحلیل عملکردی نشان می دهد که رفتار به دو دلیل اصلی رخ می دهد: دستیابی به چیزی که می خواهیم یا دسترسی به چیزی که ما نمی خواهیم از آن خارج شویم. کودکان مبتلا به اتیسم غالباً برای دستیابی به چیزهایی که می خواهند درگیر رفتارهای پرخاشگرانه می شوند. گاهي اوقات كودك از فرد ديگر توجه مي خواهد (يعني عملكرد رفتار پرخاشگرانه او جلب توجه است)؛ این پرخاشگری می تواند به عنوان ابزاری برای شروع مکالمه باشد (مثلاً وقتی مادر حواسش به کودکش نیست کودک ظرف ها را پرت می کند تا مادر را به سمت خود برگرداند و با او صحبت کند)، یا برای اینکه با اسباب بازی های خواهر و برادرش بازی کند به آنها حمله می کند (به عنوان مثال، عملکرد رفتار پرخاشگرانه وی دستیابی به یک مورد ملموس است). بعضی اوقات کودک مبتلا به ASD ممکن است از پرخاشگری به عنوان راهی برای خارج شدن از کاری که نمی خواهد انجام دهد استفاده کند.
مهم است که به تجزیه و تحلیل علل اساسی رفتار پرخاشگرانه در فرزند مبتلا به اتیسم توجه کنید. با درک محرک های پرخاشگری، می توانید موثرترین راهبردهای مداخله را انتخاب کنید.
استراتژی های زیادی وجود دارد که می توانید برای پیشگیری و مدیریت رفتارهای آسیب زا یا تهاجمی فرزندتان استفاده کنید.
رفتار پرخاشگرانه، خود آزاری و اختلال طیف اتیسم
کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم (ASD) لزوماً مانند سایر کودکان عصبانیت، ترس، اضطراب یا سرخوردگی را ابراز نمی کنند.
آنها گاهی می توانند از طریق رفتار پرخاشگرانه نسبت به کودکان دیگر، این احساسات را ابراز کنند. بعضی اوقات آنها نسبت به خود پرخاشگر هستند، که به آن رفتارهای آسیب زا گفته می شود. آنها ممکن است ضربه بزنند، لگد بزنند، اشیاء را پرتاب کنند یا به خود آسیب برسانند.
كودكان مبتلا به ASD ممكن است رفتار پرخاشگرانه داشته باشند يا به خود آسيب برسانند چون:
- در درک آنچه در اطراف آنها اتفاق می افتد مشکل دارند برای مثال، در درک آنچه دیگران می گویند یا ارتباط غیر کلامی برقرار می کنند.
- نمی توانند خواسته ها و نیازهای خود را بیان کنند به عنوان مثال، آنها نمی توانند ابراز کنند که نمی خواهند فعالیتی را انجام دهند یا اینکه نمی توانند بگویند یک شی خاص را می خواهند.
- بسیار مضطرب هستند.
- حساسیت های حسی دارند، مانند حساسیت بیش از حد به سر و صدا یا نیاز به تحریک.
-می خواهند از موقعیت ها یا فعالیت های استرس زا فرار کنند.
مداخلات مبتنی بر رویکرد تحلیل رفتار کاربردی (ABA) می تواند به رفتار خودآزار و پرخاشگرانه فرزند شما کمک کند. این مداخلات از تکنیک های تخصصی و ساختاری برای آموزش رفتار و مهارت های جدید به کودکان استفاده می کنند.
اگر فرزند شما در حال نشان دادن پرخاشگری است، رفتار او را ارزیابی کنید تا بفهمید چرا این رفتارها رخ می دهد. یک ارزیابی خوب به شما می گوید که علت این رفتار چیست، چرا این کار را انجام می دهد و آیا می خواهد ارتباط برقرار کند؟ سپس می توان طرحی را برای آموزش روش های جدید برای برقراری ارتباط موثر و همچنین کاهش و از بین بردن پرخاشگری با استفاده از راهبردهای رفتاری ارائه داد.
در اینجا چند استراتژی وجود دارد که می توانید قبل از شروع اپیزودهای تهاجمی از آنها استفاده کنید:
از کنترل بیش از حد برخی عوامل محیطی یا امور روزمره خودداری کنید. فرقی نمی کند که او قبل از تعویض لباس، دندان های خود را مسواک بزند. اگر کنترل آن روال باعث می شود تا پرخاشگری فرزندتان افزایش یابد، از این کنترل دست بردارید و بگذارید او انتخاب کند.
به فرزند خود بگویید در آینده چه انتظاری از او دارید، به او بگویید که چه زمانی موقع انجام یک فعالیت است.
از فعالیت های بصری مانند تابلوی عکس یا تصاویر استفاده کنید تا انتظارات واضحی را برای هر فعالیت یا بخش های مختلف روزانه ارائه دهید.
رفتارهای درست و خوبی که انجام می دهد را تشویق کنید تا آن ها را ادامه دهد.
اگر رفتاری را دوست دارید حتما به فرزندتان اطلاع دهید و انجام آن را در فرزندتان تقویت کنید.
در لحظه وقوع رفتار پرخاشگرانه، ایمنی از همه چیز مهم تر است! تمام تلاش خود را برای حفظ امنیت خود و فرزندتان انجام دهید. اگر می توانید فرزند خود را به انجام فعالیت دیگری هدایت کنید.
برخی والدین نوجوانانی که رفتارهای پرخاشگرانه نشان می دهند نگران این هستند که فرزندشان دیر زندگی مستقلی را شروع کند. برعکس، هرگز دیر نمی شود. برای فرزند خود برنامه ریزی کنید و در جهت رسیدن به اهداف محقق باشید. به این فکر کنید که کودک شما در یک سال آینده چه کاری باید انجام دهد و از امروز کار خود را شروع کنید. اگر می خواهید کودک شما به جای پرخاشگری فعالیت مناسبی را انجام دهد از مراحل کوچک شروع کنید. اگر می خواهید که فرزندتان در طول یک سال دوستان بیشتری داشته باشد، او را در معرض آن فرصت ها قرار دهید و مهارت های مناسب اجتماعی را آموزش دهید.
مدیریت طغیان شدید کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم
راهکارهای زیادی وجود دارد که شما می توانید با استفاده از آن ها کمک به جلوگیری و مدیریت رفتارهای پرخاشگرانه کودکتان نمایید.
از جمله راهکارها " درک کردن " است زمانی که شما درک کنید چه چیزی موجب پرخاشگری کودکتان می شود، می توانید باعث تغییر یا کاهش آن رفتار شوید.
راهکار دیگر " مدیریت " است. احتمالا شما نمی توانید از همه طغیان های کودک اتیستیک خود جلوگیری نمایید اما، می توانید رفتارهای پرخاشگرانه او را مدیریت کنید.
شما می توانید از پیشنهادات ذیل استفاده نمایید:
آرام بمانید.-
از عبارات کوتاه استفاده نمایید.-
فرزندتان را به مکانی امن تر ببرید.-
از نشانه های بصری استفاده نمایید.-
منابع
autismtherapies.com
1400
شهریور
6
شنبه 6 شهريور 1400
2021
August
28
Add new comment